Aby wyleczyć ból gardła trzeba przede wszystkim zrozumieć przyczynę problemu. Powiedzieliśmy już, że osób dorosłych zapalenie gardła lub zapalenie gardła i migdałków jest głównie wirusowe. Z kolei zapalenia bakteryjne, wywołane głównie przez paciorkowca (Streptococcus pyogenes), są rzadsze i dotyczą głównie dzieci w wieku szkolnym (5-15 lat).
Trudne jest odróżnienie dwóch postaci zapalenia tylko w oparciu o zespół objawów: byłoby wskazane dokonanie oceny mającej na celu stwierdzenie obecności objawów, które koniecznie wymagają interwencji lekarza.
Na przykład, jeśli dolegliwości trwają od ponad trzech dni, ważne jest pobranie wymazu z gardła i, w przypadku odpowiedzi pozytywnej, rozpoczęcie odpowiedniej terapii antybiotykowej. Natomiast leczenie wirusowego zapalenia gardła i migdałków polega na leczeniu objawowym mającym na celu złagodzenie dolegliwości wywołanych stanem zapalnym. Standardowa terapia przewiduje podanie leków przeciwzapalnych, antyseptycznych i przeciwgorączkowych zarówno miejscowo, jak i doustnie.